Οι πιο συνηθισμένες παιδικές ασθένειες: συμπτώματα και αντιμετώπιση
Τα παιδιά είναι επιρρεπή σε ιώσεις
και ασθένειες, ανεξάρτητα από την ηλικία του ή την εποχή του χρόνου. Κάποιες παιδικές ασθένειες είναι μεταδοτικές, ενώ κάποιες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπλοκές αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα. Οπότε καλό είναι να μπορούμε να αναγνωρίζουμε τα συμπτώματα και να απευθυνόμαστε έγκαιρα στο γιατρό για την όσο πιο γρήγορη ανάρρωση του παιδιού. Ας μη ξεχνάμε επίσης, ότι το συχνό σχολαστικό πλύσιμο των χεριών και ο καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης μικροβίων.
Οι πιο συνηθισμένες παιδικές ασθένειες1. Ιώσεις
Οι ιώσεις, δηλαδή οι κοινές λοιμώξεις του αναπνευστικού (απλό κρυολόγημα με βήχα, συνάχι, πυρετό), ή του γαστρεντερικού (έμετος, διάρροια), οι οποίες διαρκούν λίγες ημέρες, είναι πολύ συχνές στα παιδιά. Αν τα συμπτώματα επιμένουν και κυρίως ο πυρετός διαρκεί πάνω από τέσσερις ημέρες, συμβουλευτείτε τον παιδίατρο.
2. Πόνος στην κοιλιά
Από τις πιο συχνές περιπτώσεις, όταν δεν είναι απλώς μια δικαιολογία του παιδιού. Άγχος, δυσκοιλιότητα, λοιμώξεις ή εμφάνιση σκωληκοειδίτιδας είναι συνήθως οι αιτίες. Αν ο πόνος συνοδεύεται από πυρετό και έμετους, απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο.
3. Γαστρεντερίτιδα
Αναφέρεται στη μόλυνση στομάχου και εντέρου από ιό ή βακτήριο. Η διάρροια και ο έμετος είναι τα κύρια συμπτώματα, που διαρκούν από μία ως επτά μέρες. Το πρώτο εικοσιτεράωρο χρειάζεται βαθμιαία ενυδάτωση του οργανισμού, με μικρές γουλιές νερού, τσαγιού ή αναψυκτικού τύπου κόλα. Συμβουλευθείτε τον παιδίατρο για τα περαιτέρω.
4. Αμυγδαλίτιδα
Πρόκειται για τη μόλυνση των αμυγδαλών, η οποία προκαλείται από ιό ή μικρόβιο. Τα συμπτώματα είναι πρησμένες αμυγδαλές, πόνος στο λαιμό, δυσκολία στην κατάποση ή/και υψηλός πυρετός. Ο παιδίατρος θα χορηγήσει αντιβιοτικό.
5. Ωτίτιδα
Αναφέρεται στη συσσώρευση υγρού στην κοιλότητα του μέσου ωτός λόγω κρυολογήματος ή λοίμωξης. Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι πόνος, μερική απώλεια ακοής, πυρετός, ναυτία, έμετος, απώλεια ισορροπίας. Απαιτείται φαρμακευτή αγωγή.
6. Άσθμα
Αν και ο βήχας είναι συνήθως απόρροια κρυολογήματος, όταν είναι έντονος και συνοδεύεται από πυρετό, δύσπνοια ή βάρος στο στήθος, μπορεί να είναι αποτέλεσμα κρίσης άσθματος. Ο γιατρός θα χορηγήσει θεραπεία ώστε να περιοριστούν τα συμπτώματα και οι κρίσεις.
7. Εποχιακές αλλεργίες
Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι καταρροή, φτάρνισμα, δύσπνοια, κοκκινίλα ή φαγούρα στα μάτια. Ο γιατρός θα χορηγήσει τα κατάλληλα αντιισταμινικά φάρμακα.
Μεταδοτικές παιδικές ασθένειεςΥπάρχει, επίσης, μια σειρά ασθενειών που πλέον εκλείπουν λόγω εμβολιασμού, ωστόσο, υπάρχει πιθανότητα να τις περάσουν τα παιδιά με πιο ήπια συμπτώματα. Οι περισσότερες περνάνε όταν κάνουν τον κύκλο τους, μετά από λίγες μέρες.
1. Ανεμοβλογιά
Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι εμφάνιση εξανθημάτων (σαν σπυράκια με υγρό) σε όλο το σώμα και συνοδεύεται από κατάπτωση και πυρετό. Είναι μεταδοτική πριν την εμφάνιση των εξανθημάτων και κατά τη διάρκειά τους. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Στο μεταξύ, ένα χλιαρό μπάνιο με ήπιο αντισηπτικό και ένα αντιισταμινικό φάρμακο θα συμβάλλει στη μείωση της φαγούρας που προκαλούν τα εξανθήματα.
2. Ιλαρά
Τα βασικά συμπτώματα είναι καταρροή, βήχας, πυρετός, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία. Μόλις αυτά υποχωρήσουν, εμφανίζεται ένα γενικευμένο κόκκινο εξάνθημα που ξεκινά από το πρόσωπο, πίσω από τα αυτιά και επεκτείνεται σε όλο το σώμα. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Η ασθένεια μεταδίδεται κυρίως από τον αέρα. Παιδιά με ιλαρά θα πρέπει να απομακρύνονται από το σχολείο ή τον κοινωνικό κύκλο, για 4-5 ημέρες από την εμφάνιση του εξανθήματος.
3. Ερυθρά
Είναι ήπια εξανθηματική ιογενής νόσος, με συμπτώματα χαμηλό πυρετό, απαλό ροδόχρωμο εξάνθημα και πρήξιμο των λεμφαδένων πίσω χαμηλά στο κεφάλι. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Συνιστάται απομάκρυνση των παιδιών από το σχολείο ή τον κοινωνικό κύκλο, για 7 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος.
4. Κοκίτης
Πρόκειται για μεταδοτική νόσο του αναπνευστικού. Το παιδί παρουσιάζει έντονο ξηρό βήχα για 2-6 εβδομάδες, με επιδείνωση τις βραδινές ώρες. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Φροντίστε όσο το παιδί είναι στο κρεβάτι, το κεφάλι και το πάνω μέρος του κορμού να βρίσκονται πιο ψηλά από το υπόλοιπο σώμα. Τέλος, τα αντιβηχικά δεν βελτιώνουν την κατάσταση.
5. Παρωτίτιδα
Ή αλλιώς μαγουλάδες. Χαρακτηρίζεται από επώδυνη διόγκωση των σιελογόνων αδένων και κυρίως των παρωτίδων, που προκαλούν κατ’ επέκταση μυαλγία, ανορεξία, πονοκέφαλο, χαμηλό πυρετό, δυσκολία στη μάσηση, πρήξιμο στα μάγουλα, δυσκαμψία στον αυχένα. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Συνιστάται απομάκρυνση από το σχολείο ή τον κοινωνικό κύκλο, για 5 ημέρες μετά την έναρξη της ασθένειας.
6. Οστρακιά
Είναι από τις ελάχιστες παιδικές ασθένειες για τις οποίες δεν υπάρχει εμβόλιο. Οφείλεται στο στρεπτόκοκκο και είναι μεταδοτική. Παρουσιάζει πυρετό, πονόλαιμο, πρησμένους λεμφαδένες, έμετο και στη συνέχεια ένα κόκκινο εξάνθημα, που ξεκινά από το πρόσωπο, το λαιμό και την κάτω κοιλιακή χώρα για να επεκταθεί σε όλο το σώμα. Η χρήση αντιβιοτικών, όπως η πενικιλίνη για 10 ημέρες αποτελεί τη βάση της θεραπείας. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Η απομόνωση του παιδιού για 48 ώρες από την αρχή της θεραπείας είναι η καλύτερη προφύλαξη. Ακόμη και μετά την ανάρρωση καλό είναι πρέπει να αποφεύγεται η έντονη σωματική δραστηριότητα του παιδιού για δύο εβδομάδες.
και ασθένειες, ανεξάρτητα από την ηλικία του ή την εποχή του χρόνου. Κάποιες παιδικές ασθένειες είναι μεταδοτικές, ενώ κάποιες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπλοκές αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα. Οπότε καλό είναι να μπορούμε να αναγνωρίζουμε τα συμπτώματα και να απευθυνόμαστε έγκαιρα στο γιατρό για την όσο πιο γρήγορη ανάρρωση του παιδιού. Ας μη ξεχνάμε επίσης, ότι το συχνό σχολαστικό πλύσιμο των χεριών και ο καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης μικροβίων.
Οι πιο συνηθισμένες παιδικές ασθένειες1. Ιώσεις
Οι ιώσεις, δηλαδή οι κοινές λοιμώξεις του αναπνευστικού (απλό κρυολόγημα με βήχα, συνάχι, πυρετό), ή του γαστρεντερικού (έμετος, διάρροια), οι οποίες διαρκούν λίγες ημέρες, είναι πολύ συχνές στα παιδιά. Αν τα συμπτώματα επιμένουν και κυρίως ο πυρετός διαρκεί πάνω από τέσσερις ημέρες, συμβουλευτείτε τον παιδίατρο.
2. Πόνος στην κοιλιά
Από τις πιο συχνές περιπτώσεις, όταν δεν είναι απλώς μια δικαιολογία του παιδιού. Άγχος, δυσκοιλιότητα, λοιμώξεις ή εμφάνιση σκωληκοειδίτιδας είναι συνήθως οι αιτίες. Αν ο πόνος συνοδεύεται από πυρετό και έμετους, απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο.
3. Γαστρεντερίτιδα
Αναφέρεται στη μόλυνση στομάχου και εντέρου από ιό ή βακτήριο. Η διάρροια και ο έμετος είναι τα κύρια συμπτώματα, που διαρκούν από μία ως επτά μέρες. Το πρώτο εικοσιτεράωρο χρειάζεται βαθμιαία ενυδάτωση του οργανισμού, με μικρές γουλιές νερού, τσαγιού ή αναψυκτικού τύπου κόλα. Συμβουλευθείτε τον παιδίατρο για τα περαιτέρω.
4. Αμυγδαλίτιδα
Πρόκειται για τη μόλυνση των αμυγδαλών, η οποία προκαλείται από ιό ή μικρόβιο. Τα συμπτώματα είναι πρησμένες αμυγδαλές, πόνος στο λαιμό, δυσκολία στην κατάποση ή/και υψηλός πυρετός. Ο παιδίατρος θα χορηγήσει αντιβιοτικό.
5. Ωτίτιδα
Αναφέρεται στη συσσώρευση υγρού στην κοιλότητα του μέσου ωτός λόγω κρυολογήματος ή λοίμωξης. Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι πόνος, μερική απώλεια ακοής, πυρετός, ναυτία, έμετος, απώλεια ισορροπίας. Απαιτείται φαρμακευτή αγωγή.
6. Άσθμα
Αν και ο βήχας είναι συνήθως απόρροια κρυολογήματος, όταν είναι έντονος και συνοδεύεται από πυρετό, δύσπνοια ή βάρος στο στήθος, μπορεί να είναι αποτέλεσμα κρίσης άσθματος. Ο γιατρός θα χορηγήσει θεραπεία ώστε να περιοριστούν τα συμπτώματα και οι κρίσεις.
7. Εποχιακές αλλεργίες
Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι καταρροή, φτάρνισμα, δύσπνοια, κοκκινίλα ή φαγούρα στα μάτια. Ο γιατρός θα χορηγήσει τα κατάλληλα αντιισταμινικά φάρμακα.
Μεταδοτικές παιδικές ασθένειεςΥπάρχει, επίσης, μια σειρά ασθενειών που πλέον εκλείπουν λόγω εμβολιασμού, ωστόσο, υπάρχει πιθανότητα να τις περάσουν τα παιδιά με πιο ήπια συμπτώματα. Οι περισσότερες περνάνε όταν κάνουν τον κύκλο τους, μετά από λίγες μέρες.
1. Ανεμοβλογιά
Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι εμφάνιση εξανθημάτων (σαν σπυράκια με υγρό) σε όλο το σώμα και συνοδεύεται από κατάπτωση και πυρετό. Είναι μεταδοτική πριν την εμφάνιση των εξανθημάτων και κατά τη διάρκειά τους. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Στο μεταξύ, ένα χλιαρό μπάνιο με ήπιο αντισηπτικό και ένα αντιισταμινικό φάρμακο θα συμβάλλει στη μείωση της φαγούρας που προκαλούν τα εξανθήματα.
2. Ιλαρά
Τα βασικά συμπτώματα είναι καταρροή, βήχας, πυρετός, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία. Μόλις αυτά υποχωρήσουν, εμφανίζεται ένα γενικευμένο κόκκινο εξάνθημα που ξεκινά από το πρόσωπο, πίσω από τα αυτιά και επεκτείνεται σε όλο το σώμα. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Η ασθένεια μεταδίδεται κυρίως από τον αέρα. Παιδιά με ιλαρά θα πρέπει να απομακρύνονται από το σχολείο ή τον κοινωνικό κύκλο, για 4-5 ημέρες από την εμφάνιση του εξανθήματος.
3. Ερυθρά
Είναι ήπια εξανθηματική ιογενής νόσος, με συμπτώματα χαμηλό πυρετό, απαλό ροδόχρωμο εξάνθημα και πρήξιμο των λεμφαδένων πίσω χαμηλά στο κεφάλι. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Συνιστάται απομάκρυνση των παιδιών από το σχολείο ή τον κοινωνικό κύκλο, για 7 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος.
4. Κοκίτης
Πρόκειται για μεταδοτική νόσο του αναπνευστικού. Το παιδί παρουσιάζει έντονο ξηρό βήχα για 2-6 εβδομάδες, με επιδείνωση τις βραδινές ώρες. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Φροντίστε όσο το παιδί είναι στο κρεβάτι, το κεφάλι και το πάνω μέρος του κορμού να βρίσκονται πιο ψηλά από το υπόλοιπο σώμα. Τέλος, τα αντιβηχικά δεν βελτιώνουν την κατάσταση.
5. Παρωτίτιδα
Ή αλλιώς μαγουλάδες. Χαρακτηρίζεται από επώδυνη διόγκωση των σιελογόνων αδένων και κυρίως των παρωτίδων, που προκαλούν κατ’ επέκταση μυαλγία, ανορεξία, πονοκέφαλο, χαμηλό πυρετό, δυσκολία στη μάσηση, πρήξιμο στα μάγουλα, δυσκαμψία στον αυχένα. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Συνιστάται απομάκρυνση από το σχολείο ή τον κοινωνικό κύκλο, για 5 ημέρες μετά την έναρξη της ασθένειας.
6. Οστρακιά
Είναι από τις ελάχιστες παιδικές ασθένειες για τις οποίες δεν υπάρχει εμβόλιο. Οφείλεται στο στρεπτόκοκκο και είναι μεταδοτική. Παρουσιάζει πυρετό, πονόλαιμο, πρησμένους λεμφαδένες, έμετο και στη συνέχεια ένα κόκκινο εξάνθημα, που ξεκινά από το πρόσωπο, το λαιμό και την κάτω κοιλιακή χώρα για να επεκταθεί σε όλο το σώμα. Η χρήση αντιβιοτικών, όπως η πενικιλίνη για 10 ημέρες αποτελεί τη βάση της θεραπείας. Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο. Η απομόνωση του παιδιού για 48 ώρες από την αρχή της θεραπείας είναι η καλύτερη προφύλαξη. Ακόμη και μετά την ανάρρωση καλό είναι πρέπει να αποφεύγεται η έντονη σωματική δραστηριότητα του παιδιού για δύο εβδομάδες.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την ασφάλεια των παιδιών μας στο διαδίκτυο
Όλοι γνωρίζουμε πόσο εκτεθειμένα είναι τα παιδιά μας στην τεχνολογία και τους κινδύνους που αυτή κρύβει, καθώς η πλειοψηφία κάνει υπέρμετρη χρήση του διαδικτύου στην εποχή μας.
Το διαδίκτυο έχει εισβάλλει στη ζωή των περισσότερων παιδιών και αποτελεί καθημερινή ενασχόλησή τους. Είναι σημαντικό επομένως να διασφαλίσουμε όσο γίνεται την ασφαλή περιήγησή τους σε έναν ποιοτικό ψηφιακό κόσμο και να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους κατά τη χρήση του.
H τεχνολογία έχει σαφώς πολλά θετικά, όπως ότι μας παρέχει πολλές πληροφορίες πιο εύκολα και πιο γρήγορα ή ότι φέρνει κοντά ανθρώπους που βρίσκονται μακριά, αλλά κρύβει και αρκετούς κινδύνους, ειδικά για τα παιδιά.
Έρευνες σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνουν ότι τα παιδιά παίρνουν τις πρώτες τους συσκευές με σύνδεση στο διαδίκτυο όλο και πιο νωρίς. Οι γονείς δηλώνουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% ότι χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να κρατούν τα παιδιά τους απασχολημένα. Άλλη έρευνα αποκάλυψε ότι η πλειοψηφία των γονέων δεν ελέγχουν ποτέ τη δραστηριότητα των παιδιών τους στο διαδίκτυο, η οποία αυξάνεται χρόνο με το χρόνο.
Ωστόσο, ως γονείς θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι μπορούμε να εφαρμόσουμε ορισμένους τεχνικούς ελέγχους για να προστατέψουμε τα παιδιά μας όταν χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Αλλά είναι ακόμη πιο σημαντικό να μιλήσουμε στα παιδιά μας, να τους εξηγήσουμε ποιους κινδύνους μπορεί να αντιμετωπίσουν και βέβαια, να θέσουμε σαφή όρια στη χρήση του διαδικτύου.
Κινητά τηλέφωνα
Πρέπει να έχει το παιδί μου smartphone; Αυτό είναι ένα ερώτημα που απασχολεί τους γονείς, καθώς υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα, που κάνουν κάποιους γονείς να το επιλέξουν, ώστε να έχουν επικοινωνία ανά πάσα στιγμή με το παιδί τους, να χρησιμοποιούν το GPS του τηλεφώνου για να εντοπίσουν που βρίσκεται.
Συχνά οι γονείς δεν γνωρίζουν πώς ακριβώς τα παιδιά τους χρησιμοποιούν τα κινητά τηλέφωνα. Για να αποφύγετε κακή χρήση, αρχικά δώστε σαφείς οδηγίες στο παιδί σας και εξηγήστε του τι πρέπει να προσέχει. Βάλτε όρια στο πότε μπορεί να χρησιμοποιεί το τηλέφωνο και βέβαια, κρατήστε το μακριά από το υπνοδωμάτιο του πριν κοιμηθεί.
Τέλος, μπορείτε να λάβετε προληπτικά μέτρα, όπως τοποθέτηση εφαρμογής γονικού ελέγχου, ώστε να περιορίσετε τη χρήση που κάνει το παιδί σας, να εντοπίζετε την τοποθεσία που βρίσκεται και να παρακολουθείτε τα τηλεφωνήματα και τα μηνύματά του.
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Τα παιδιά περνούν πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου τους στα social media. Στη χώρα μας, η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών (83%) διαθέτει προφίλ σε κοινωνικό δίκτυο, εκ των οποίων το 70% προκύπτει ότι ξεκινά την ενασχόληση πριν από την επιτρεπόμενη ηλικία των 13 ετών. Το 36% μάλιστα των παιδιών που διαθέτουν προφίλ σε κοινωνικά δίκτυα το άνοιξαν μόνα τους, χωρίς τη συγκατάθεση των γονιών τους.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του Χάρβαρντ, αν και οι περισσότερες πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων απαιτούν οι χρήστες να είναι τουλάχιστον 13 ετών για να ανοίξουν λογαριασμό, το 68% των γονέων που ρωτήθηκαν παραδέχτηκαν ότι είχαν βοηθήσει τα πιο μικρά παιδιά να δημιουργήσουν το λογαριασμό τους.
Για τους έφηβους, τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν μέσο επικοινωνίας με τους φίλους τους ή και κοινωνικοποίησης. Ωστόσο, θα πρέπει να καταλάβουν ποια είναι η σωστή χρήση, ώστε αυτή να είναι μια θετική εμπειρία, καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα εθιστικά για τα παιδιά και μέσα από αυτά να προκύψουν συνομιλίες με ξένους, περιστατικά εκφοβισμού, κλπ.
Κονσόλες παιχνιδιών και παιχνίδια online
Σύμφωνα με την αμερικάνικη εταιρεία έρευνας αγοράς, NPD Group, το 91% των παιδιών στις ΗΠΑ, ηλικίας 2-17 ετών, παίζουν βιντεοπαιχνίδια. Από τη μία τα παιχνίδια αναπτύσσουν μια ποικιλία δεξιοτήτων, από την άλλη, πολλά από αυτά περιέχουν βίαιο ή σεξουαλικό περιεχόμενο, οπότε είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν τα παιχνίδια που παίζουν τα παιδιά.
Επίσης, καθώς πολλά παιχνίδια δίνουν τη δυνατότητα σε παίκτες από όλο τον κόσμο να συνομιλούν μεταξύ τους, μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τα παιδιά.
Διαδικτυακός εκφοβισμός
Η παρενόχληση και ο εκφοβισμός είναι φαινόμενα που δυστυχώς συμβαίνουν συχνά μέσω του διαδικτύου. Μπορεί να υπάρξουν με τη μορφή διάδοσης φημών, αποστολής απειλητικών μηνυμάτων, ανάρτησης ανάρμοστου/προσβλητικού περιεχομένου ή φωτογραφιών χωρίς έγκριση κλπ.
Ο εκφοβισμός ή η παρενόχληση αυτή μπορεί να κρατήσει πολύ καιρό και επειδή συμβαίνει on-line, συχνά οι γονείς δεν το αντιλαμβάνονται και τις περισσότερες φορές τα παιδιά δεν αποκαλύπτουν στους γονείς τους ή σε κάποιον άλλον ενήλικα τι τους συμβαίνει.
Ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψουμε ή να σταματήσουμε τον διαδικτυακό εκφοβισμό στο ξεκίνημά του είναι η παρακολούθηση της συμπεριφοράς του παιδιού. Υπάρχουν πολλά προειδοποιητικά σημάδια που μας δίνουν ενδείξεις γι’ αυτό που υφίσταται το παιδί.
Ένα παιδί που παρενοχλείται ή εκφοβίζεται μπορεί να κλείσει τον λογαριασμό του στα κοινωνικά δίκτυα και να ανοίξει έναν καινούργιο, να αρχίσει να αποφεύγει κοινωνικές καταστάσεις, να κρύβει τη συσκευή του μπροστά σε άλλους, να δείχνει αγχωμένο ή απόμακρο.
Επικοινωνήστε με το παιδί σας
Το διαδίκτυο έχει εισβάλλει στη ζωή των περισσότερων παιδιών και αποτελεί καθημερινή ενασχόλησή τους. Είναι σημαντικό επομένως να διασφαλίσουμε όσο γίνεται την ασφαλή περιήγησή τους σε έναν ποιοτικό ψηφιακό κόσμο και να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους κατά τη χρήση του.
H τεχνολογία έχει σαφώς πολλά θετικά, όπως ότι μας παρέχει πολλές πληροφορίες πιο εύκολα και πιο γρήγορα ή ότι φέρνει κοντά ανθρώπους που βρίσκονται μακριά, αλλά κρύβει και αρκετούς κινδύνους, ειδικά για τα παιδιά.
Έρευνες σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνουν ότι τα παιδιά παίρνουν τις πρώτες τους συσκευές με σύνδεση στο διαδίκτυο όλο και πιο νωρίς. Οι γονείς δηλώνουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% ότι χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να κρατούν τα παιδιά τους απασχολημένα. Άλλη έρευνα αποκάλυψε ότι η πλειοψηφία των γονέων δεν ελέγχουν ποτέ τη δραστηριότητα των παιδιών τους στο διαδίκτυο, η οποία αυξάνεται χρόνο με το χρόνο.
Ωστόσο, ως γονείς θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι μπορούμε να εφαρμόσουμε ορισμένους τεχνικούς ελέγχους για να προστατέψουμε τα παιδιά μας όταν χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Αλλά είναι ακόμη πιο σημαντικό να μιλήσουμε στα παιδιά μας, να τους εξηγήσουμε ποιους κινδύνους μπορεί να αντιμετωπίσουν και βέβαια, να θέσουμε σαφή όρια στη χρήση του διαδικτύου.
Κινητά τηλέφωνα
Πρέπει να έχει το παιδί μου smartphone; Αυτό είναι ένα ερώτημα που απασχολεί τους γονείς, καθώς υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα, που κάνουν κάποιους γονείς να το επιλέξουν, ώστε να έχουν επικοινωνία ανά πάσα στιγμή με το παιδί τους, να χρησιμοποιούν το GPS του τηλεφώνου για να εντοπίσουν που βρίσκεται.
Συχνά οι γονείς δεν γνωρίζουν πώς ακριβώς τα παιδιά τους χρησιμοποιούν τα κινητά τηλέφωνα. Για να αποφύγετε κακή χρήση, αρχικά δώστε σαφείς οδηγίες στο παιδί σας και εξηγήστε του τι πρέπει να προσέχει. Βάλτε όρια στο πότε μπορεί να χρησιμοποιεί το τηλέφωνο και βέβαια, κρατήστε το μακριά από το υπνοδωμάτιο του πριν κοιμηθεί.
Τέλος, μπορείτε να λάβετε προληπτικά μέτρα, όπως τοποθέτηση εφαρμογής γονικού ελέγχου, ώστε να περιορίσετε τη χρήση που κάνει το παιδί σας, να εντοπίζετε την τοποθεσία που βρίσκεται και να παρακολουθείτε τα τηλεφωνήματα και τα μηνύματά του.
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Τα παιδιά περνούν πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου τους στα social media. Στη χώρα μας, η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών (83%) διαθέτει προφίλ σε κοινωνικό δίκτυο, εκ των οποίων το 70% προκύπτει ότι ξεκινά την ενασχόληση πριν από την επιτρεπόμενη ηλικία των 13 ετών. Το 36% μάλιστα των παιδιών που διαθέτουν προφίλ σε κοινωνικά δίκτυα το άνοιξαν μόνα τους, χωρίς τη συγκατάθεση των γονιών τους.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του Χάρβαρντ, αν και οι περισσότερες πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων απαιτούν οι χρήστες να είναι τουλάχιστον 13 ετών για να ανοίξουν λογαριασμό, το 68% των γονέων που ρωτήθηκαν παραδέχτηκαν ότι είχαν βοηθήσει τα πιο μικρά παιδιά να δημιουργήσουν το λογαριασμό τους.
Για τους έφηβους, τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν μέσο επικοινωνίας με τους φίλους τους ή και κοινωνικοποίησης. Ωστόσο, θα πρέπει να καταλάβουν ποια είναι η σωστή χρήση, ώστε αυτή να είναι μια θετική εμπειρία, καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα εθιστικά για τα παιδιά και μέσα από αυτά να προκύψουν συνομιλίες με ξένους, περιστατικά εκφοβισμού, κλπ.
Κονσόλες παιχνιδιών και παιχνίδια online
Σύμφωνα με την αμερικάνικη εταιρεία έρευνας αγοράς, NPD Group, το 91% των παιδιών στις ΗΠΑ, ηλικίας 2-17 ετών, παίζουν βιντεοπαιχνίδια. Από τη μία τα παιχνίδια αναπτύσσουν μια ποικιλία δεξιοτήτων, από την άλλη, πολλά από αυτά περιέχουν βίαιο ή σεξουαλικό περιεχόμενο, οπότε είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν τα παιχνίδια που παίζουν τα παιδιά.
Επίσης, καθώς πολλά παιχνίδια δίνουν τη δυνατότητα σε παίκτες από όλο τον κόσμο να συνομιλούν μεταξύ τους, μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τα παιδιά.
Διαδικτυακός εκφοβισμός
Η παρενόχληση και ο εκφοβισμός είναι φαινόμενα που δυστυχώς συμβαίνουν συχνά μέσω του διαδικτύου. Μπορεί να υπάρξουν με τη μορφή διάδοσης φημών, αποστολής απειλητικών μηνυμάτων, ανάρτησης ανάρμοστου/προσβλητικού περιεχομένου ή φωτογραφιών χωρίς έγκριση κλπ.
Ο εκφοβισμός ή η παρενόχληση αυτή μπορεί να κρατήσει πολύ καιρό και επειδή συμβαίνει on-line, συχνά οι γονείς δεν το αντιλαμβάνονται και τις περισσότερες φορές τα παιδιά δεν αποκαλύπτουν στους γονείς τους ή σε κάποιον άλλον ενήλικα τι τους συμβαίνει.
Ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψουμε ή να σταματήσουμε τον διαδικτυακό εκφοβισμό στο ξεκίνημά του είναι η παρακολούθηση της συμπεριφοράς του παιδιού. Υπάρχουν πολλά προειδοποιητικά σημάδια που μας δίνουν ενδείξεις γι’ αυτό που υφίσταται το παιδί.
Ένα παιδί που παρενοχλείται ή εκφοβίζεται μπορεί να κλείσει τον λογαριασμό του στα κοινωνικά δίκτυα και να ανοίξει έναν καινούργιο, να αρχίσει να αποφεύγει κοινωνικές καταστάσεις, να κρύβει τη συσκευή του μπροστά σε άλλους, να δείχνει αγχωμένο ή απόμακρο.
Επικοινωνήστε με το παιδί σας
- Κάντε το παιδί σας να νιώσει ότι μπορεί πάντα να έρχεται σε εσάς και να μιλά για οτιδήποτε το απασχολεί.
- Εξηγήστε στο παιδί σας ποιοι είναι οι κίνδυνοι στο διαδίκτυο. Σιγουρευτείτε ότι έχει καταλάβει καλά τι πρέπει να προσέχει, σε ποιους μπορεί να μιλάει και ότι δεν πρέπει να αποκαλύπτει τα προσωπικά του δεδομένα.
Δέκα Αρχές για να μεγαλώσετε σωστά το παιδί σας
Στο βιβλίο του Οι Δέκα Βασικές Αρχές για Σωστή Ανατροφή των Παιδιών (The Ten Basic Principles of Good Parenting) ο Δρ. Lawrence Steinberg, παρέχει πληροφορίες και συμβουλές που είναι βασισμένες σε έρευνες του τομέα των κοινωνικών επιστημών που καλύπτουν τα τελευταία 75 περίπου χρόνια. Ακολουθήστε τες, λέει, και θα αποφύγετε όλων των ειδών τα προβλήματα παιδικής συμπεριφοράς. Ακολουθούν οι δέκα βασικές αρχές του Δρα Steinberg:
Η ανατροφή των παιδιών είναι απ’ τα πιο καλά ερευνημένα αντικείμενα των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Όποια και αν είναι μέθοδος ανατροφής που εφαρμόζετε και όποιες και αν είναι οι ερωτήσεις που έχετε, το υλικό είναι άφθονο και οι ειδικοί είναι και πολλοί και πρόθυμοι να καταθέσουν την άποψή τους.
1. Αυτό που κάνετε είναι σημαντικό. Είτε πρόκεται για συμπεριφορές που αφορούν την υγεία σου είτε πρόκειται για τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι προς τους άλλους, το γεγονός είναι ότι τα παιδιά σας μαθαίνουν απ’ ό,τι κάνετε εσείς. «Πρόκειται για για μια απ’ τις σημαντικότερες αρχές», εξηγεί ο Steinberg. «Αυτά που κάνετε έχουν μεγάλη σημασία… Συνεπώς, μην επαφίεστε στις αντιδράσεις της στιγμής. Ρωτήστε τον εαυτό σας, Τί προσπαθώ να πετύχω (στο θέμα της ανατροφής των παιδιών) και, έχει πιθανότητες αυτό που πάω να κάνω να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα;»
2. Είναι αδύνατο να το παρακάνετε στο θέμα της αγάπης.
«Είναι απλούστατα αδύνατο να ‘χαλάσετε’ ένα παιδί με την αγάπη», γράφει ο Steinberg. «Αυτό που συχνά έχουμε στο μυαλό μας όταν μιλάμε για πράγματα που ‘χαλάνε’ το παιδί δεν είναι ποτέ αποτελέσμα έκφρασης υπερβολικής αγάπης προς το παιδί. Συνήθως πρόκειται για τις συνέπειες τακτικών που ακολουθούμε ή πραγμάτων που δίνουμε στο παιδί αντί για την αγάπη που θα έπρεπε να του δίνουμε. Μιλάμε δηλαδή για πράγματα όπως υπερβολική ανεκτικότητα στις ανεπιθύμητες συμπεριφορές του παιδιού, χαμηλές προσδοκίες (το να χαμηλώνουμε τον πήχη για τα παιδιά), και το να τα πλημμυρίζουμε κυριολεκτικά με υλικά πράγματα». Μόνο με τέτοια μπορούμε να «χαλάσουμε» και να κακομάθουμε το παιδί μας και ποτέ με τις αγκαλιές, τα φιλιά, τα γλυκά λογάκια, την κατανόηση, τη συμπαράσταση και κάθε άλλη τέτοιας μορφής έκφραση αγάπης και στοργής.
Η ανατροφή των παιδιών είναι απ’ τα πιο καλά ερευνημένα αντικείμενα των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Όποια και αν είναι μέθοδος ανατροφής που εφαρμόζετε και όποιες και αν είναι οι ερωτήσεις που έχετε, το υλικό είναι άφθονο και οι ειδικοί είναι και πολλοί και πρόθυμοι να καταθέσουν την άποψή τους.
1. Αυτό που κάνετε είναι σημαντικό. Είτε πρόκεται για συμπεριφορές που αφορούν την υγεία σου είτε πρόκειται για τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι προς τους άλλους, το γεγονός είναι ότι τα παιδιά σας μαθαίνουν απ’ ό,τι κάνετε εσείς. «Πρόκειται για για μια απ’ τις σημαντικότερες αρχές», εξηγεί ο Steinberg. «Αυτά που κάνετε έχουν μεγάλη σημασία… Συνεπώς, μην επαφίεστε στις αντιδράσεις της στιγμής. Ρωτήστε τον εαυτό σας, Τί προσπαθώ να πετύχω (στο θέμα της ανατροφής των παιδιών) και, έχει πιθανότητες αυτό που πάω να κάνω να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα;»
2. Είναι αδύνατο να το παρακάνετε στο θέμα της αγάπης.
«Είναι απλούστατα αδύνατο να ‘χαλάσετε’ ένα παιδί με την αγάπη», γράφει ο Steinberg. «Αυτό που συχνά έχουμε στο μυαλό μας όταν μιλάμε για πράγματα που ‘χαλάνε’ το παιδί δεν είναι ποτέ αποτελέσμα έκφρασης υπερβολικής αγάπης προς το παιδί. Συνήθως πρόκειται για τις συνέπειες τακτικών που ακολουθούμε ή πραγμάτων που δίνουμε στο παιδί αντί για την αγάπη που θα έπρεπε να του δίνουμε. Μιλάμε δηλαδή για πράγματα όπως υπερβολική ανεκτικότητα στις ανεπιθύμητες συμπεριφορές του παιδιού, χαμηλές προσδοκίες (το να χαμηλώνουμε τον πήχη για τα παιδιά), και το να τα πλημμυρίζουμε κυριολεκτικά με υλικά πράγματα». Μόνο με τέτοια μπορούμε να «χαλάσουμε» και να κακομάθουμε το παιδί μας και ποτέ με τις αγκαλιές, τα φιλιά, τα γλυκά λογάκια, την κατανόηση, τη συμπαράσταση και κάθε άλλη τέτοιας μορφής έκφραση αγάπης και στοργής.
3. Να έχετε ενεργή ανάμιξη στη ζωή του παιδιού σας. «Το να έχετε ενεργό ανάμιξη στη ζωή του παιδιού σας σημαίνει ότι αφιερώνετε γι’ αυτό σημαντικό χρόνο και σκληρή δουλειά. Συχνά σημαίνει επανεξέταση και επαναπρογραμματισμό των προτεραιοτήτων σας. Σημαίνει επίσης ότι θυσιάζετε πράγματα που θα θέλατε εσείς να κάνετε για χάρη πραγμάτων που πρέπει να κάνει το παιδί σας. Φροντίστε να είσαστε εκεί τόσο διανοητικά όσο και σωματικά». Ενεργή ανάμιξη δεν σημαίνει βέβαια να κάνετε εσείς τις σχολικές εργασίες του παιδιού σας ή έστω να κάνετε τις διορθώσεις. «Η κατ’ οίκον εργασία είναι ένα εργαλείο των δασκάλων για να ενημερώνονται αν το παιδί μαθαίνει πράγματα ή όχι», λέει ο Steinberg. «Αν κάνετε εσείς τις εργασίες του, δεν δίνετε στο δάσκαλο να καταλάβει τί έχει μάθει το παιδί σας».
4. Προσαρμόστε τη μέθοδο ανατροφής σας στα πλαίσια του παιδιού σας. Προσαρμόστε το «βηματισμό» σας με την ανάπτυξη του παιδιού σας. Το παιδί σας μεγαλώνει. Μην ξεχνάτε τον παράγοντα χρόνο και το γεγονός ότι η ηλικία επηρεάζει τη συμπεριφορά του παιδιού. «Η ίδια ροπή προς ανεξαρτητοποίηση που κάνει το παιδάκι των 3 χρόνων να λέει «οχι» όλη την ώρα είναι η ίδια που του δίνει το κίνητρο μάθει να χρησιμοποιεί την τουαλέτα», γράφει ο Steinberg. «Η ίδια έκρηξη διανοητικής ανάπτυξης που δίνει σ’ έναν 13χρονο την περιέργεια και τη ανεξάντλητη διάθεση για ερωτήσεις και για μάθηση στην τάξη είναι η ίδια που τον κάνει να αντιμιλάει και να είναι έτοιμος για καυγαδάκια στο τραπέζι του φαγητού στο σπίτι».
5. Θεσπίστε κανόνες και εφαρμόστε τους. «Αν δεν είσαστε σε θέση να ελέγχετε τη συμπεριφορά του παιδιού σας όταν είναι ακόμη σχετικά μικρό, τότε το παιδί σας θα δυσκολευτεί να μάθει να κουμαντάρει τον εαυτό του όταν θα μεγαλώσει και δεν θα είναι κάτω απ’ τη δική σας ευθύνη και επίβλεψη. Ανά πάσα στιγμή, μέρα ή νύχτα, θα πρέπει πάντα να είσαστε σε θέση να απαντήσετε στις τρεις παρακάτω ερωτήσεις: Πού βρίσκεται το παιδί μου; Με ποιόν είναι το παιδί μου; Τί κάνει το παιδί μου; Οι κανόνες που το παιδί σας έχει μάθει από σας θα διαμορφώσουν τους κανόνες που το ίδιο θα εφαρμόσει αργότερα στη δική του ζωή. «Δεν μπορείτε όμως να συνεχίσετε να ελέγχετε τη ζωή του παιδιού σας απ’ αόριστον», προσθέτει ο Steinberg. «Απ’ τη στιγμή που το παιδί τελειώσει το Δημοτικό, οφείλετε να αφήνετε το παιδί να κάνει μόνο του τα μαθήματά του και να κάνει τις δικές του επιλογές χωρίς τις δικές σας παρεμβάσεις».
4. Προσαρμόστε τη μέθοδο ανατροφής σας στα πλαίσια του παιδιού σας. Προσαρμόστε το «βηματισμό» σας με την ανάπτυξη του παιδιού σας. Το παιδί σας μεγαλώνει. Μην ξεχνάτε τον παράγοντα χρόνο και το γεγονός ότι η ηλικία επηρεάζει τη συμπεριφορά του παιδιού. «Η ίδια ροπή προς ανεξαρτητοποίηση που κάνει το παιδάκι των 3 χρόνων να λέει «οχι» όλη την ώρα είναι η ίδια που του δίνει το κίνητρο μάθει να χρησιμοποιεί την τουαλέτα», γράφει ο Steinberg. «Η ίδια έκρηξη διανοητικής ανάπτυξης που δίνει σ’ έναν 13χρονο την περιέργεια και τη ανεξάντλητη διάθεση για ερωτήσεις και για μάθηση στην τάξη είναι η ίδια που τον κάνει να αντιμιλάει και να είναι έτοιμος για καυγαδάκια στο τραπέζι του φαγητού στο σπίτι».
5. Θεσπίστε κανόνες και εφαρμόστε τους. «Αν δεν είσαστε σε θέση να ελέγχετε τη συμπεριφορά του παιδιού σας όταν είναι ακόμη σχετικά μικρό, τότε το παιδί σας θα δυσκολευτεί να μάθει να κουμαντάρει τον εαυτό του όταν θα μεγαλώσει και δεν θα είναι κάτω απ’ τη δική σας ευθύνη και επίβλεψη. Ανά πάσα στιγμή, μέρα ή νύχτα, θα πρέπει πάντα να είσαστε σε θέση να απαντήσετε στις τρεις παρακάτω ερωτήσεις: Πού βρίσκεται το παιδί μου; Με ποιόν είναι το παιδί μου; Τί κάνει το παιδί μου; Οι κανόνες που το παιδί σας έχει μάθει από σας θα διαμορφώσουν τους κανόνες που το ίδιο θα εφαρμόσει αργότερα στη δική του ζωή. «Δεν μπορείτε όμως να συνεχίσετε να ελέγχετε τη ζωή του παιδιού σας απ’ αόριστον», προσθέτει ο Steinberg. «Απ’ τη στιγμή που το παιδί τελειώσει το Δημοτικό, οφείλετε να αφήνετε το παιδί να κάνει μόνο του τα μαθήματά του και να κάνει τις δικές του επιλογές χωρίς τις δικές σας παρεμβάσεις».
6. Ενθαρρύνετε και ενισχύστε την ανεξαρτητοποίηση του παιδιού σας. «Το να βάζετε όρια και πλαίσια βοηθάει το παιδί σας να αποκτήσει την αίσθηση του αυτοελέγχου. Η ενθάρρυνση των τάσεων για ανεξαρτητοποίηση το βοηθάει να αναπτύξει την αίσθηση του αυτο-προσανατολισμού. Χρειάζεται και τα δύο αυτά για να πετύχει στη ζωή». Είναι φυσιολογικό για τα παιδιά να αποζητούν την ανεξαρτητοποίηση και την αυτονομία, λέει ο Steinberg. «Πολλοί γονείς κάνουν το λάθος να εξισώνουν την ανεξαρτησία του παιδιού τους με την ανταρσία και την ανυπακοή. Όμως τα παιδιά επιδιώκουν την ανεξαρτητοποίηση γιατί είναι στην φύση του ανθρώπου να θέλει να αισθάνεται ότι αυτός ελέγχει τη ζωή του και όχι κάποιος άλλος».
7. Να είστε συνεπείς. «Αν οι κανόνες σας ποικίλλουν από μέρα σε μέρα και έχουν το στοιχείο του απρόβλεπτου ή αν επιμένετε στην εφαρμογή τους κατά διαλείμματα, τότε η κακή συμπεριφορά του παιδιού σας είναι δικό σας λάθος και όχι δικό του. Η συνέπεια αποτελεί το σημαντικότερο παιδαγωγικό σας εργαλείο. Τονίστε και αποσαφηνίστε τα πράγματα εκείνα που θεωρείτε ξεκάθαρα και αδιαπραγμάτευτα. Όσο περισσότερο η εξουσία σας στηρίζεται στη σύνεσή σας παρά στη δύναμή σας, τόσο λιγότερες πιθανότητες υπάρχουν να την αμφισβητήσει το παιδί σας».
8. Αποφύγετε σκληρές μορφές πειθαρχίας. Οι γονείς δεν θα πρέπει ποτέ να χτυπούν ένα παιδί, όποιες και αν είναι οι συνθήκες, επιμένει ο Steinberg. «Τα παιδιά που οι γονείς τους τα δέρνουν, τα χτυπούν και τα σκαμπιλίζουν θέτουν σοβαρή υποψηφιότητα να γίνουν καυγατζίδικα και να τσακώνονται με τα άλλα παιδιά», γράφει. «Υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι να πειθαρχήσετε ένα παιδί – μεταξύ αυτών και τα γνωστά ‘time out’ – οι οποίοι έχουν καλύτερη αποτελεσματικότητα και αποκλείουν την επιθετικότητα και τη βία».
9. Δώστε εξηγήσεις για τους κανόνες και τις αποφάσεις σας. «Οι καλοί γονείς έχουν κάποιες προσδοκίες για τα παιδιά τους και περιμένουν απ’ αυτά να υλοποιήσουν αυτές τις προσδοκίες», γράφει ο Steinberg. «Κατά κανόνα οι γονείς αφιερώνουν πολύ χρόνο για εξηγήσεις όταν πρόκειται για μικρά παιδιά και δυσανάλογα μικρότερο όταν πρόκειται για εφήβους. Όμως αυτό που για σας μπορεί να είναι ξεκάθαρο και αυτονόητο δεν είναι το ίδιο ξεκάθαρο και αυτονόητο για ένα 12χρονο παιδί, το οποίο δεν έχει τις ίδιες με σας προτεραιότητες, ούτε την ίδια κρίση, ούτε τις ίδιες εμπειρίες με σας».
10. Φερθείτε στο παιδί σας με σεβασμό. «Ο καλύτερος τρόπος να εισπράξετε απ’ το παιδί σας συμπεριφορά που να φανερώνει σεβασμό στο πρόσωπό σας είναι να του φερθείτε πρώτα εσείς με σεβασμό», γράφει ο Steinberg. «Οφείλετε στο παιδί σας τις ίδιες καλοσύνες και ευγένεεις που προσφέρετε προς οποιονδήποτε άλλον. Μιλάτε του ευγενικά. Δείξτε σεβασμό για τις γνώμες του. Δείχνετέ του προσοχή όταν σας μιλάει. Να του φέρεστε καλοσυνάτα. Επιδιώξτε όποτε μπορείτε να του κάνετε πράγματα που το ευχαριστούν. Τα παιδιά φέρονται προς τους άλλους με τον ίδιο τρόπο που οι γονείς τους φέρονται προς αυτά. Η σχέση σας με το παιδί σας αποτελεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομούνται οι σχέσεις του με τους άλλους.» Ας πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση που παιδιού που είναι ιδιότροπο με τα φαγητά: «Προσωπικά δεν συμφωνώ οι γονείς να βλέπουν το θέμα του φαγητού σαν μεγάλο πρόβλημα», λέει ο Steinberg. «Τα παιδιά αναπτύσσουν τις δικές τους προτιμήσεις σχετικά με τα φαγητά.
7. Να είστε συνεπείς. «Αν οι κανόνες σας ποικίλλουν από μέρα σε μέρα και έχουν το στοιχείο του απρόβλεπτου ή αν επιμένετε στην εφαρμογή τους κατά διαλείμματα, τότε η κακή συμπεριφορά του παιδιού σας είναι δικό σας λάθος και όχι δικό του. Η συνέπεια αποτελεί το σημαντικότερο παιδαγωγικό σας εργαλείο. Τονίστε και αποσαφηνίστε τα πράγματα εκείνα που θεωρείτε ξεκάθαρα και αδιαπραγμάτευτα. Όσο περισσότερο η εξουσία σας στηρίζεται στη σύνεσή σας παρά στη δύναμή σας, τόσο λιγότερες πιθανότητες υπάρχουν να την αμφισβητήσει το παιδί σας».
8. Αποφύγετε σκληρές μορφές πειθαρχίας. Οι γονείς δεν θα πρέπει ποτέ να χτυπούν ένα παιδί, όποιες και αν είναι οι συνθήκες, επιμένει ο Steinberg. «Τα παιδιά που οι γονείς τους τα δέρνουν, τα χτυπούν και τα σκαμπιλίζουν θέτουν σοβαρή υποψηφιότητα να γίνουν καυγατζίδικα και να τσακώνονται με τα άλλα παιδιά», γράφει. «Υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι να πειθαρχήσετε ένα παιδί – μεταξύ αυτών και τα γνωστά ‘time out’ – οι οποίοι έχουν καλύτερη αποτελεσματικότητα και αποκλείουν την επιθετικότητα και τη βία».
9. Δώστε εξηγήσεις για τους κανόνες και τις αποφάσεις σας. «Οι καλοί γονείς έχουν κάποιες προσδοκίες για τα παιδιά τους και περιμένουν απ’ αυτά να υλοποιήσουν αυτές τις προσδοκίες», γράφει ο Steinberg. «Κατά κανόνα οι γονείς αφιερώνουν πολύ χρόνο για εξηγήσεις όταν πρόκειται για μικρά παιδιά και δυσανάλογα μικρότερο όταν πρόκειται για εφήβους. Όμως αυτό που για σας μπορεί να είναι ξεκάθαρο και αυτονόητο δεν είναι το ίδιο ξεκάθαρο και αυτονόητο για ένα 12χρονο παιδί, το οποίο δεν έχει τις ίδιες με σας προτεραιότητες, ούτε την ίδια κρίση, ούτε τις ίδιες εμπειρίες με σας».
10. Φερθείτε στο παιδί σας με σεβασμό. «Ο καλύτερος τρόπος να εισπράξετε απ’ το παιδί σας συμπεριφορά που να φανερώνει σεβασμό στο πρόσωπό σας είναι να του φερθείτε πρώτα εσείς με σεβασμό», γράφει ο Steinberg. «Οφείλετε στο παιδί σας τις ίδιες καλοσύνες και ευγένεεις που προσφέρετε προς οποιονδήποτε άλλον. Μιλάτε του ευγενικά. Δείξτε σεβασμό για τις γνώμες του. Δείχνετέ του προσοχή όταν σας μιλάει. Να του φέρεστε καλοσυνάτα. Επιδιώξτε όποτε μπορείτε να του κάνετε πράγματα που το ευχαριστούν. Τα παιδιά φέρονται προς τους άλλους με τον ίδιο τρόπο που οι γονείς τους φέρονται προς αυτά. Η σχέση σας με το παιδί σας αποτελεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομούνται οι σχέσεις του με τους άλλους.» Ας πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση που παιδιού που είναι ιδιότροπο με τα φαγητά: «Προσωπικά δεν συμφωνώ οι γονείς να βλέπουν το θέμα του φαγητού σαν μεγάλο πρόβλημα», λέει ο Steinberg. «Τα παιδιά αναπτύσσουν τις δικές τους προτιμήσεις σχετικά με τα φαγητά.